چگونه طراحی هدفمند اوقات فراغت می‌تواند به شما کمک کند تا انرژی خود را بازیابی کنید؟

دوباره صبح شنبه فرا رسیده است. شما احساس کسالت و بی‌انگیزگی دارید و از همین حالا دلتنگ آخر هفته هستید. مانند اکثریت قریب به اتفاق بزرگسالان شاغل، اوقات فراغت خود را به استراحت می‌گذرانید—شاید مشغول تماشای سریال موردعلاقه‌تان شوید، در گوشی خود پیمایش کنید یا خواب عقب‌افتاده را جبران کنید—اما به هر حال وقتی هفته کاری فرا می‌رسد، هرگز آن‌قدر که امیدوار بودید احساس سرزندگی نمی‌کنید. با خود فکر می‌کنید: آیا راه بهتری برای بازیابی انرژی وجود دارد؟ بله هست: طراحی هدفمند اوقات فراغت

به گزارش تیتر دو به نقل از هاروارد بیزینس ریویو، در پایان یک هفته کاری طولانی، اکثر مردم امیدوارند با استراحت کردن و انجام فعالیت‌های غیرفعال مانند تماشای تلویزیون یا پیمایش در گوشی‌هایشان، انرژی خود را بازیابی کنند. اما مجموعه‌ای از مطالعات نشان می‌دهد که راه بهتری برای احساس سرزندگی تا صبح شنبه وجود دارد: طراحی هدفمند اوقات فراغت. طراحی هدفمند اوقات فراغت به معنای ساختاردهی به فعالیت‌هایی است که از قبل از آن‌ها لذت می‌برید، به‌گونه‌ای که ۱) به شما کمک کند اهداف شخصی تعیین کنید، ۲) ارتباطات اجتماعی را تقویت کنید، ویا ۳) مهارت‌هایی را یاد بگیرید یا چیزی را بیاموزد. در شش مطالعه، محققان دریافتند که در مقایسه با فعالیت‌های غیرفعال،طراحی هدفمند اوقات فراغت منجر به افزایش انرژی، بهبود خلق‌وخو، بهزیستی شخصی و احساس هدفمندی می‌شود. افرادی که اوقات فراغت خود را طراحی می‌کردند، همچنین شاهد فواید جانبی در محل کار بودند، از جمله افزایش تعامل، عملکرد و خلاقیت. محققان راهنمایی‌هایی برای افرادی که علاقه‌مند به گنجاندن ایجاد اوقات فراغت در زمان آزاد خود هستند، ارائه می‌دهند.

طراحی هدفمند اوقات فراغت (Leisure Crafting) چیست؟

طراحی هدفمند اوقات فراغت به طراحی آگاهانه فعالیت‌های اوقات فراغت برای هم‌خوانی با اهداف شخصی، ارزش‌ها و علایق شما اشاره دارد. این رویکرد درباره انتخاب فعالانه فعالیت‌هایی است که برای شما معنادار هستند، به جای روی آوردن به سرگرمی‌های غیرفعال یا بی‌هدف. برای مثال، به جای تماشای بی‌وقفه یک سریال، ممکن است تصمیم بگیرید در یک کلاس سفالگری شرکت کنید، زیرا این کار به شما امکان می‌دهد مهارت جدیدی بیاموزید (یادگیری مهارت)، با دیگران در کلاس ارتباط برقرار کنید (تقویت پیوندهای اجتماعی)، یا به خلق اثری که به آن افتخار می‌کنید، بپردازید (دستیابی به یک هدف شخصی). نکته کلیدی این است که طراحی هدفمند اوقات فراغت نیازمند مشارکت فعال و نیت‌مند است و تضمین می‌کند که زمان استراحت شما هدفی فراتر از صرفاً گذران وقت داشته باشد.

یافته‌های کلیدی از تحقیق

تیم تحقیقاتی شش مطالعه را با مشارکت بیش از ۱,۲۰۰ کارمند از صنایع مختلف انجام داد و اثرات. طراحی هدفمند اوقات فراغت را با فعالیت‌های اوقات فراغت غیرفعال مقایسه کرد. یافته‌های اصلی عبارتند از:

• افزایش انرژی و بهره‌وری: شرکت‌کنندگانی که در طراحی هدفمند اوقات فراغت شرکت کردند، گزارش دادند که پس از فعالیت‌هایشان سطح انرژی بالاتری دارند. آن‌ها احساس سرزندگی بیشتری داشتند و توانستند روز کاری بعدی را با تمرکز و بهره‌وری بیشتری آغاز کنند.

• کاهش فرسودگی: طراحی هدفمند اوقات فراغت با کاهش ۲۵ درصدی علائم فرسودگی در مقایسه با گروه کنترل همراه بود. انجام فعالیت‌های معنادار به شرکت‌کنندگان کمک کرد تا از استرس مرتبط با کار جدا شوند.

• بهبود سلامت روان: فعالیت‌هایی که با ارزش‌های شخصی هم‌خوانی داشتند—مانند داوطلب شدن یا گذراندن وقت با کیفیت با خانواده—به کاهش سطح استرس و افزایش رضایت از زندگی منجر شدند.

• افزایش خلاقیت: فعالیت‌های خلاقانه مانند نقاشی یا نواختن یک ساز موسیقی به شرکت‌کنندگان کمک کرد تا از نظر ذهنی از کار جدا شوند، که این امر به نوبه خود جرقه ایده‌های جدید و بهبود حل مسئله در کار را به دنبال داشت.

• پاراسکِواس پترو خاطرنشان می‌کند: «طراحی هدفمند اوقات فراغت به افراد اجازه می‌دهد از نظر روانی از کار جدا شوند، که برای بازیابی و پیشگیری از فرسودگی حیاتی است.»

چگونه طراحی هدفمند اوقات فراغت را در زندگی خود بگنجانیم؟

محققان گام‌های عملی برای کمک به شما در شروع طراحی هدفمند اوقات فراغت ارائه می‌دهند:

• ارزش‌ها و علایق خود را شناسایی کنید: درباره فعالیت‌هایی که برای شما شادی یا رضایت به ارمغان می‌آورند، تأمل کنید. آیا به خلاقیت، یادگیری یا معاشرت علاقه دارید؟ فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که با این علایق هم‌خوانی دارند.

• فعالیت‌ها را با نیازهای خود هماهنگ کنید: اگر احساس خستگی می‌کنید، یک فعالیت آرامش‌بخش مانند مدیتیشن یا پیاده‌روی در طبیعت انتخاب کنید. اگر به دنبال الهام هستید، یک فعالیت چالش‌برانگیز مانند یادگیری یک زبان جدید یا عکاسی را امتحان کنید.

• زمان مشخصی برنامه‌ریزی کنید: طراحی هدفمند اوقات فراغت را به‌عنوان یک اولویت در نظر بگیرید و آن را در برنامه روزانه یا هفتگی خود بگنجانید، درست مانند یک جلسه کاری. حتی ۳۰ دقیقه می‌تواند تفاوت ایجاد کند.

• حواس‌پرتی‌ها را به حداقل برسانید: با کنار گذاشتن وسایلی مانند گوشی که ممکن است شما را از لحظه حال خارج کنند، کاملاً روی فعالیت تمرکز کنید.

• آزمایش کنید و بازتاب دهید: فعالیت‌های مختلف را امتحان کنید و ارزیابی کنید که چه احساسی در شما ایجاد می‌کنند. فعالیت‌هایی را که باعث می‌شوند احساس سرزندگی و رضایت کنید، نگه دارید. همان‌طور که تیم مایکلیس توصیه می‌کند: «آنچه برای یک نفر کار می‌کند، ممکن است برای دیگری مؤثر نباشد، بنابراین آزمایش کردن کلید موفقیت است.»

غلبه بر موانع رایج

با وجود فوایدش، طراحی هدفمند اوقات فراغت می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. محققان موانع رایج را شناسایی کرده و راه‌حل‌هایی ارائه داده‌اند:

• کمبود وقت: اگر زمان کمی دارید، با فعالیت‌های کوچک شروع کنید. حتی ۱۰ دقیقه از یک فعالیت معنادار—مانند نوشتن در دفتر خاطرات —می‌تواند مؤثر باشد.

• احساس گناه از “اتلاف” وقت: بسیاری از مردم به دلیل مشاغل پرمشغله یا مسئولیت‌های خانوادگی، احساس گناه می‌کنند که برای خودشان وقت می‌گذارند. طراحی هدفمند اوقات فراغت را به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری در بهزیستی و بهره‌وری خود بازتعریف کنید.

• عدم آگاهی در مورد اینکه از کجا شروع کنیم: اگر مطمئن نیستید چه فعالیت‌هایی را امتحان کنید، از دوستان یا خانواده ایده بگیرید، یا سرگرمی‌های جدیدی مانند آشپزی، پیاده‌روی یا کاردستی را کاوش کنید.

• شیلا هبرمن تأکید می‌کند: «طراحی هدفمند اوقات فراغت را به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری در خودتان ببینید، نه یک تجمل.»

تأثیرات بر محیط کار

طراحی هدفمند اوقات فراغت نه‌تنها برای افراد مفید است، بلکه می‌تواند تأثیر مثبتی بر سازمان‌ها نیز داشته باشد. محققان پیشنهاد می‌دهند که مدیران می‌توانند از تیم‌های خود حمایت کنند با:

• برگزاری کارگاه‌هایی درباره طراحی هدفمند اوقات فراغت برای کمک به کارمندان در کشف فعالیت‌های معنادار.

• ترویج فرهنگی که به تعادل کار و زندگی ارزش می‌دهد، مانند ارائه مرخصی برای فعالیت‌های شخصی.

• فراهم کردن منابعی مانند کلاس‌های حضوری یا فضاهایی برای فعالیت‌های اوقات فراغت، مانند اتاق‌های یوگا یا استودیوهای هنری.

• تد پترسون می‌افزاید: «وقتی کارمندان انرژی و تمرکز بیشتری دارند، عملکرد بهتری در کار نشان می‌دهند که به نفع کل سازمان است.»

نتیجه‌گیری: بازیابی انرژی با هدفمندی

این تحقیق قدرت طراحی هدفمند اوقات فراغت را به‌عنوان ابزاری برای بازیابی انرژی ذهنی و جسمی برجسته می‌کند. با طراحی هدفمند اوقات فراغت خود برای هم‌خوانی با اهداف، ارزش‌ها و علایق‌تان، می‌توانید انرژی خود را افزایش دهید، فرسودگی را کاهش دهید، و حتی خلاقیت و عملکرد خود را در کار بهبود ببخشید. چه یادگیری یک مهارت جدید باشد، چه ارتباط با دیگران، یا دنبال کردن یک هدف شخصی، طراحی هدفمند اوقات فراغت راهی هدفمند برای استفاده بهینه از زمان استراحت شما ارائه می‌دهد. بنابراین، دفعه بعد که وسوسه شدید در گوشی خود پیمایش کنید، به جای آن به طراحی اوقات فراغت خود فکر کنید—احتمالاً تا صبح شنبه احساس سرزندگی و رضایت بیشتری خواهید داشت.