دانشمندان در تمرین شبیهسازیشدهای به نام پولاریس که توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) برگزار شد، برای مقابله با یک ویروس خیالی به نام آبله ماموت آماده شدند. این ویروس فرضی از بقایای یخزده یک ماموت در قطب شمال منشأ گرفته و به سرعت در جهان پخش میشود. اگرچه این سناریو خیالی بود، اما محققان هشدار میدهند که تهدید ویروسهای زامبی که با آب شدن یخهای دائمی به دلیل تغییرات اقلیمی آزاد میشوند، بسیار واقعی است.
به گزارش تیتر دو به نقل از دیلی میل، تمرین پولاریس با حضور دانشمندانی از ۱۵ کشور برگزار شد. در این سناریو، آبله ماموت ابتدا دانشمندان و گروه فیلمبرداری را که بقایای ماموت را کشف کرده بودند، آلوده کرد و سپس به سرعت در جهان گسترش یافت. این ویروس خیالی، که از خانواده ویروسهای آبله (مانند آبله و آبله میمونی) بود، نرخ مرگومیر متوسطی بین این دو ویروس داشت. آبله در گذشته حدود یکسوم مبتلایان را کشته و پیش از ریشهکنی در سال ۱۹۸۰، نیم میلیارد نفر را از بین برد. آبله میمونی (mpox) نرخ مرگ کمتری دارد، اما سویه جدید آن در آفریقا تا ۱۰ درصد کودکان مبتلا را میکشد. دانشمندان میگویند میکروبهای باستانی، میتوانند هزاران سال در خاک و بقایای حیوانات یخزده زنده بمانند و در صورت آزاد شدن، بدن انسان هیچ دفاعی در برابر آنها ندارد، مشابه تجربه اولیه با ویروس کرونا.
آبله ماموت: سناریوی خیالی اما هشداری واقعی
-
آبله ماموت بهعنوان یک ویروس کشنده با قابلیت کنترل طراحی شد، به شرطی که کشورها همکاری کنند.
-
این ویروس از خانواده آبله بود و نرخ مرگومیر آن بین آبله (۳۰ درصد) و آبله میمونی (تا ۱۰ درصد در کودکان) قرار داشت.
-
در این تمرین، هر کشور بخشی از اطلاعات را داشت تا همکاری بینالمللی آزمایش شود؛ مثلاً یکی از محققان آلوده در یک کشتی کروز بود.
-
دانشمندان ویروسهای باستانی مانند پیتروویروس سیبریکوم را از یخ های دائمی ۳۰,۰۰۰ ساله احیا کردهاند که هنوز عفونی هستند.
-
ویروسهایی که میتوانند سلولهای انسانی و موش را آلوده کنند، در پشم یخزده ماموت و رودههای گرگ سیبری ۲۷,۰۰۰ ساله یافت شدهاند.
تهدید ویروسهای زامبی: واقعیتر از همیشه
-
میکروبهای باستانی میتوانند هزاران سال در یخ های قطبی زنده بمانند و با آب شدن یخها آزاد شوند.
-
دانشمندان سویههایی از آنفلوانزا را در ریههای قربانیان یخزده از سال ۱۹۱۸ و ویروس تب خوکی آفریقایی را در گرگ سیبری یافتهاند.
-
در سال ۲۰۱۴، ویروسهایی از یخ های قطبی سیبری جدا شدند که پس از هزاران سال هنوز قادر به آلوده کردن سلولهای زنده بودند.
-
با آب شدن یخها، شکارچیان عاج و دانشمندان در جستجوی حیوانات منقرضشده، خطر آزادسازی این پاتوژنها را افزایش میدهند.
-
نبود دفاع طبیعی در بدن انسان علیه این ویروسها میتواند همهگیری خطرناکی ایجاد کند.
چالشهای همکاری بینالمللی
-
در تمرین پولاریس، کشورها در نهایت موفق به کنترل آبله ماموت شدند، اما سازمان بهداشت جهانی هشدار داد که در دنیای واقعی، همکاری بسیار پیچیدهتر است.
-
خروج کشورهایی مانند آمریکا (تحت دولت دونالد ترامپ) و آرژانتین از سازمان بهداشت جهانی، هماهنگی جهانی را دشوار میکند.
-
این تمرین نشان داد که واکنشهای متفاوت کشورها (برخی قرنطینه سختگیرانه و برخی بیتوجه) میتواند به گسترش کنترلنشده بیماری منجر شود.
-
سازمان بهداشت جهانی در حال مذاکره برای یک معاهده جهانی همهگیری است که ممکن است به زودی نهایی شود.
-
با این حال، مسائلی مانند استراتژی توزیع واکسن در این تمرین بررسی نشدند.
این گزارش نشان میدهد که گرمایش زمین و آب شدن یخ های دائمی قطبی میتواند تهدیدات ناشناختهای را آزاد کند. دانشمندان تأکید میکنند که آمادگی جهانی و همکاری بینالمللی برای مقابله با چنین خطراتی حیاتی است، اما موانع سیاسی و عملی همچنان چالشبرانگیز هستند. آیا جهان برای یک همهگیری از ویروسهای باستانی آماده است؟